06 feb De puntkomma – meer dan een knipoog

Aldus Manutius, ik kende ‘m eerlijk gezegd niet. Deze Italiaanse drukker stierf 6 februari 1515, toch er is reden genoeg om hem ook vijf eeuwen later niet te vergeten. Zo ontwierp hij de eerste cursief fonts. En je zou hem de uitvinder van het pocketboek kunnen noemen.

Aldus vouwde de grote foliovellen van bijbelmanuscripten drie keer dubbel om zo kleinere, handzame boekjes, zogenaamde octavos, te kunnen maken. Octavo is trouwens een nog steeds gebruikt papierformaat voor het drukken van boeken.

Kleinere pagina’s betekende ook kleinere letters. Om de leesbaarheid te verbeteren werden de lay-out van een pagina en het gebruik van leestekens belangrijker. Punten, komma’s en dubbelepunten bestonden al, maar Aldus miste nog iets. Een middenweg tussen de punt en de komma om twee volwaardige, losse zinnen toch bij elkaar te laten horen.

In 1494 introduceerde hij de puntkomma, een leesteken dat trouwens door veel mensen vrijwel alleen nog wordt gebruikt in een smiley. En dat geldt ook voor mij als tekstschrijver. Toch eens over nadenken. 😉

Hier lees je meer over het gebruik van de puntkomma.